04 Giavedes archeologiches

Da liejer pea
04 Giavedes archeologiches
 „Cuna dl cristianejim“ y l prim tëmp dla ndustria dla mineres

Ntan i ani danter l 1978 y l 1982 iel sun Jevun unì fat de gran lëures de giavedes archeologiches sota la direzion dla università de Bonn. Bele ti ani dant fovel sun l col dl ciastel ntan de plu giavedes unit a lum fòsses. L piunier dla archeologia tl Südtirol, Adrian Egger, pudova bele tl 1929 mustré su i sedims de na dlieja scialdi vedla y tl 1976 ie archeologs dla università de Dispruch stac boni de documenté na lingia de fòsses, tan che dutes zënza cosses njuntedes pra l mort. La giavedes archeologiches dal 1978 inant à desmustrà tlermënter che Jevun fova n zënter sëuraregiunel de gran mpurtanza ntan l prim tëmp cristian.

La gran cumpëida de dliejes y de fòsses riches te n tëmp tan abenëura, testemunieia la prejënza dla curia nchina su tl diescejim centené. Te chësc ambient tlerichel fovel nce n raion, ulache l stajova artejans d’uni sort.

La gran marueia fova la scuvierta tla pitla planadura tl raion dla dlieja dla Madona da ncuei. L ie unì giavà ora na tambra, ulache l univa dlegà minerel de fier. Chësta scuvierta à na gran mpurtanza sëura i cunfins ora, ajache l univa dlegà ite fier de na cualità scialdi auta a na maniera defin nueva per l tëmp da ntlëuta. Te chësta tambra univel laurà cun ades chindesc furniei. Da ulache l minerel de fier per l dleghé ite univa, ne san mo nia avisa, ma i vëscui de Persenon fova coche suzessëures di vëscui de Jevun, nce ntan i centeneies do mo atifs tla ndustria dla mineres.